رسیدگی به ۲۰۸ درخواست در کمیسیون عفو و بخشودگی دادگستری کل استان یزد/ ۱۰۱ نفر از محکومین مشمول عفو شدند
خبرگزاری میزان_ هر فعل یا ترک فعلی که نظم، صلح و آرامش اجتماعی را مختل سازد و قانون برای آن مجازاتی تعیین کرده باشد جرم محسوب می‌شود.
به بیان ساده‌تر هر عملی که در مخالفت از احکام قانون انجام شود جرم است و هر فاعلی که عمل خلاف قانون را انجام دهد مجرم است.
کسی که به واسطه انجام جرمی مجرم شناخته می‌شود باید کیفر جرم خود را ببیند و به نوعی مجازات شود.
مجازات مجرمان به دلیل تنبیه آنان و جلوگیری از تکرار جرم امری انکارناپذیر است و هرکسی به هر شکلی که قانون را زیر پا گذاشته یا از عمل به آن سرباز بزنند مستوجب مجازات است.
اما گاهی برخی افراد ناخواسته یا به دلیل عدم آگاهی و شناخت کافی از قانون مرتکب جرم می‌شوند. برخی مجرمان نیز که آگاهانه اقدام به عمل مجرمانه می‌کنند در طول دوران تحمل کیفر متنبه شده و آثار اصلاحی و تربیتی در آنان نمود دارد؛ بنابراین قانونگذار در شرایط خاصی که در قانون درج شده عفو و یا تخفیف مجازات برخی مجرمان را اثرگذارتر از ادامه تحمل کیفر می‌داند و به همین دلیل برخی افراد را مستحق عفو می‌داند و به نوعی به این افراد فرصت داده می‌شود تا بخشی از اشتباهات خود را جبران کنند.
عفو چیست؟ و به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
در واقع، عفو یکی از موارد سقوط و یا تخفیف مجازات و نیز ابراز محبت و رافت اسلامی نسبت به محکومان است که از طرف عالی‌ترین مقام کشور و یا مرجع قانونگذاری اعطا می‌شود.
حق اعطای بخشودگی، امتیازی است که قوای حاکم هر کشور در اختیار دارد تا بتواند پیرامون منافع جامعه آن را بپذیرد یا رد کند. علاوه بر این اعطای عفو در ترمیم خطا‌ها و اشتباهات قضایی بسیار موثر است.
عفو و یا تخفیف مجازات محکومان، پاداش حسن رفتار و اخلاق بزهکاران در دوران محکومیت نیز محسوب می‌شود. پس اثر تربیتی عفو را نباید فراموش کرد و از این جهت دارای فواید اجتماعی بسیار زیادی است.
لازم به ذکر است که عفو شامل جرایمی می‌شود که شاکی خصوصی وجود نداشته باشد یا شاکی از شکایت خود صرف نظر کرده باشد.
در رابطه با موضوع عفو باید به این نکته توجه کرد که همواره کلیه مجازات مجرم مورد بخشش قانون قرار نمی‌گیرد بلکه در شرایطی ممکن است بخشی از مجازات عفو شود یا تبدیل به مجازات دیگر شود.
در همین راستا و در اجرای بند ۱۱ از اصل یکصد و دهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پیرامون عفو، تخفیف و تبدیل مجازات و آثار تبعی حکم محکومین در حدود موازین اسلامی، کمیسیون عفو، تخفیف و تبدیل مجازات در مرکز و استان‌ها تشکیل شد و آئین‌نامه این کمیسیون در تاریخ ۱۳۸۷/۵/۱۶ به تصویب و توشیح ریاست قوه قضائیه رسید.
چه مجرمانی مشمول عفو نمی‌شوند؟
بر اساس ماده ۲۵ این آیین‌نامه موارد زیر شامل عفو یا تخفیف مجازات نمی‌شوند.
۱ـ قاچاقچیان حرفه‌ای مواد مخدر.
۲ـ مواردی که مجازات آن حق‌الناس است مانند قصاص.
۳ـ سرقت مسلحانه.
۴ـ تجاوز به عنف.
۵ ـ مصادیق مهم جرایمی از قبیل جاسوسی، محاربه، قاچاق سلاح و مهمات، اختلاس، ارتشاء و آدم‌ربایی.
۶ ـ محکومان به جرایم مستوجب حد شرعی اعدام و رجم که با شهادت شهود اثبات شده باشد.
معاون قضایی قوه قضاییه: از زمان ریاست حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در قوه قضاییه ۱۱۰ هزار و ۵۴۱ محکوم از عفو و تخفیف مجازات استفاده کرده‌اند
حجت الاسلام و المسلمین رحیمی معاون قضایی قوه قضاییه چندی پیش در ارتباط با موضوع عفو و تخیف مجازات مجرمان در گفت‌وگو با میزان گفت: سیاست دستگاه قضایی کشور این است که مجرمان را در زمانی که با اقدامات اصلاحی و تربیتی متنبه شدند و آن‌ها نیز خساراتی را که وارد کرده اند جبران کنند تا در نهایت با آموزش‌های فرهنگی و دینی که در زندان‌ها، می‌بینند تبدیل به افرادی صالح و بی خطر برای جامعه شوند و چنانچه مجرم حالت خطرناک وی رفع شد و ضرر و زیان ناشی از جرم را جبران کرد و واجد شرایط کمک و عفو شد فرآیند کمک به وی و برگرداندن او به جامعه در قوه قضاییه شروع می‌شود.
وی افزود: از زمان ریاست حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در قوه قضاییه ۱۱۰ هزار و ۵۴۱ محکوم از عفو و تخفیف مجازات استفاده کرده‌اند و ۶۳۲ نفر از آن‌ها محکوم به اعدام بوده‌اند که به آنان یک درجه تخفیف داده شده است.
۸ هزار و ۱۲۶ نفر در سال جاری مشمول عفو و تخفیف مجازات شدند
معاون قضایی قوه قضاییه تصریح کرد: امسال نیز مجموع مشمولان عفو و تخفیف مجازات ۸ هزار و ۱۲۶ نفر هستند که از بین آن‌ها ۳۵۴ نفر اعدامی بودند که مورد تخفیف مجازات قرار گرفتند.
موافقت رهبر انقلاب با عفو یا تخفیف و تبدیل مجازات ۲ هزار و ۸۲۷ نفر از محکومان محاکم به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب و عید مبعث
در تازه‌ترین مورد همزمان با سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و مبعث حضرت رسول اکرم (ص) اسامی ۲ هزارو ۸۲۷ نفر که پرونده آن‌ها در کمیسیون عفو و بخشودگی بررسی شده بود و شرایط استحقاق عفو را داشتند، پس از تایید و ارسال توسط ریاست قوه قضاییه به محضر مقام معظم رهبری، مورد موافقت ایشان قرار گرفت.
بنابر اعلام معاونت قضایی قوه قضاییه از مجموع ۲ هزارو ۸۲۷ نفر مشمول عفو و تخفیف مجازات در این مرحله ۹۹۶ نفر مشمول عفو منتهی به آزادی و مختومه شدن پرونده و هزار و ۸۳۱ نفر باقیمانده مشمول تخفیف مجازات شدند.
همچنین ۵۳ نفر از افرادی که در این دوره مشمول عفو شده‌اند، مجازات قطعی آن‌ها اعدام بود که با تخفیف، مجازات آن‌ها به حبس تغییر کرده است.
دادگستری استان یزد نیز تلاش‌های فراوانی در راستانی رهایی مجرمان از حبس و یا تخفیف مجازات آن داشته که در این گزارش با گوشه‌ای از این اقدامات آشنا می‌شوید.
از آغاز سال جاری تا کنون ۶ هزار و ۳۷۸ نفر از زندان‌های استان یزد آزاد شدند
غلامعلی دهشیری رئیس کل دادگستری استان یزد در این رابطه در گفت‌وگو با میزان اظهار کرد: از آغاز سال جاری تاکنون ۶ هزار و ۳۷۸ نفر از زندان‌های استان آزاد شده‌اند که از این تعداد ۳۴۵ نفر زن و ما بقی مرد بوده‌اند.
وی افزود: همچنین در ۱۱ ماهه سال جاری ۱۰۱ نفر در استان مشمول عفو شدند که از این تعداد ۳۱ نفر با پایان محکومیت، از زندان آزاد و مابقی شامل تخفیف مجازات شدند.
رسیدگی به ۲۰۸ درخواست در کمیسیون عفو و بخشودگی دادگستری کل استان یزد
رئیس کل دادگستری استان یزد گفت: در ۱۱ ماهه ابتدایی سال جاری به ۲۰۸ درخواست و پیشنهاد عفو در کمیسیون عفو و بخشودگی دادگستری کل استان یزد رسیدگی شده است.
وی ادامه داد: پس از بررسی پرونده‌های رسیده به این کمیسیون با نظر اعضا، ۹۶ درخواست و پیشنهاد مورد موافقت قرار گرفت.
دهشیری تصریح کرد: ۹۲ درخواست عفو و بخشودگی به دلایلی مانند سوابق متعدد کیفری، حجم و نوع مواد مخدر، عدم اخذ رضایت شاکی و. مورد مخالفت اعضای کمیسیون قرار گرفت و مابقی درخواست‌ها در کمیسیون عفو استان در حال رسیدگی است.
۱۰۱ نفر از محکومین مورد رافت اسلامی قرار گرفتند
وی افزود: تاکنون از مجموع درخواست‌ها و پیشنهادات عفو ارسالی به کمیسیون عفو و بخشودگی قوه قضاییه ۱۰۱ نفر از محکومین زندانی به مناسبت‌های عید سعید فطر، قربان، غدیر خم و همچنین به مناسبت میلاد حضرت رسول (ص) مورد رافت اسلامی و بخشش مقام عظمای ولایت قرار گرفته‌اند.
رئیس کل دادگستری استان یزد اضافه کرد: از این تعداد ۳۱ نفر محکوم مرد از زندان آزاد شده و به آغوش خانواده بازگشتند و ۷۰ نفر از محکومین شامل ۵ زن و ۶۵ مرد مشمول تخفیف مجازات قابل توجه شده‌اند.
وی یادآور شد: هچنین در ۱۱ ماهه سال جاری ۳۴۴ نفر مشمول استفاده از پابند الکترونیک و از زندان آزاد شدند.
دهشیری با بیان اینکه انسان ذاتاً یک موجود اجتماعی است، عنوان کرد: گاهی اوقات زندگی در اجتماع باعث تضاد منافع برای انسان می‌شود و این تضاد منافع باعث تعدی به حقوق دیگران می‌شود و به تعبیر دیگر انسان مرتکب جرم می‌شود.
لزوم وجود نظم اجتماعی برای رشد و تعالی جامعه و مردم
وی تصریح کرد: رها کردن افراد مجرم در جامعه موجب تهدید نظم اجتماعی و حقوق مردم می‌شود و رشد اجتماعی افراد در جامعه‌ای که نظم اجتماعی در آن وجود نداشته باشد عملاً امکان‌پذیر نیست بنابراین قوای حاکم و حاکمیت باید نظم اجتماعی و سازگاری افراد با هنجارهای قانونی را امکان پذیر کنند و این امر از طریق دادرسی، محاکمه و مجازات امکان‌پذیر می‌شود. یعنی مجازات اهرمی است که برای برخورد با مخلین نظم و امنیت و متعرضین به حقوق جامعه از آن استفاده می‌شود.
مزایای استفاده از نهاد عفو
رئیس کل دادگستری یزد خاطر نشان کرد: اوقات وقتی برای فردی مجازاتی در نظر گرفته می‌شود اما قبل از پایان مجازات آثاری در وی مشاهده می‌شود که احساس می‌شود این فرد متنبه شده است یعنی جنبه‌های اصلاحی و تربیتی در وی ظهور و بروز پیدا می‌کند. اگر بخواهیم این فرد را تا پایان مجازات تعیین شده در زندان نگه داریم مقرون به صلاح و صرفه نیست چرا که این فرد هم باعث تحمیل هزینه‌هایی بر نظام و هم موجب گسست اجتماعی می‌شود.
وی ادامه داد: در نتیجه ساز و کار قانونی که در بند ۱۱ اصل ۱۱۰ قانون اساسی و ماده ۲۴ قانون مجازات اسلامی پیش‌بینی شده نهاد عفو را به عنوان یک نهاد سقوط مجازات پیش بینی کرده تا با استفاده از آن رافت نظام اسلامی نسبت به مجرمان اصلاح شده لحاظ شود. این موضوع در نظام حقوقی ما در دنیا کم نظیر است و نظام اسلامی به دنبال بهانه‌ای است که مجرمان مورد عفو و تخفیف مجازات قرار گیرند.
برخورد قاطع دستگاه قضا با مجرمان حرفه‌ای و خشن
دهشیری تاکید کرد: قوه قضاییه اما در کنار این رافت و مهربانی به صورت قاطعانه با مخلان امنیت و جنایتکاران خطرناک شدیدترین برخوردها را خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه استفاده درست و به هنگام از این نهاد باعث کاهش گسست اجتماعی و افزایش همدلی عمومی می‌شود، بیان کرد: در استان یزد کمیسیون عفو و بخشودگی به صورت مرتب و در ماه تشکیل جلسه داده و در خواست‌های محکومان با همکاری قاضی ناظر بر زندان و قاضی اجرای احکام به دبیرخانه کمیسیون عفو ارسال می‌شوند.
رئیس کل دادگستری استان یزد اظهار کرد: درخواست‌های این کمیسیسون ممکن است مربوط به خود مددجو، خانواده وی و یا قاضی ناظر بر زندان باشد که درخواست عفو یک مجرم را به این کمیسیون ارسال می‌کنند.گاهی نیز جلسات کمیسیون عفو با حضور خود مددجو در زندان برگزار می‌شود و اعضای کمیسیون شرایط و میزان تغییر رویه مجرم را در محیط زندان مشاهده و بر اساس آن تصمیم‌گیری می‌کنند.
تلاش برای آزادی زندانیان واجد شرایط عفو در آستانه سال نو
وی گفت: امیدواریم در روزهای منتهی به پایان سال بتوانیم مدیرکل عفو و بخشودگی معاونت حقوقی قوه قضاییه را به استان دعوت کرده و پرونده‌های افراد واجد شرایط را با حضور وی مجددا پالایش و شرایط را برای استفاده افراد بیشتری از این نهاد فراهم کنیم تا در سال نو و ماه مبارک رمضان زندانیان بیشتری به آغوش خانواده خود بازگردند.
انتهای پیام/
