تاثیرات و عواقب کم بارشی بر زیست بوم/ تالاب‌ها حال خوشی ندارند

 فصل سرمایی که ما توقع داشته ایم رخ نداده زیرا میزان بارشی که پیش بینی شده بود اتفاق نیفتاد. قطعا این موضوع عواقب و تاثیرات ناگوار خودش را به همراه  داشته است.

از مهم‌ترین تاثیرات اقلیمی می‌توان بر منابع آب، کشاورزی و دامداری، امور بهداشتی، جنگل‌ها و تنوع زیستی اشاره کرد. تغییر زمانی و مکانی بارش‌ها، تغییر نوع بارش‌ها، تغییر جریان‌های سطحی و زیرزمینی، گسترش پدیده­ گرد و غبار، گسترش وسیع فرونشست زمین و .. از اثرات تغییر اقلیم بر منابع آبی است.

فعالیت‌های انسانی و تغییر اقلیم بر سطح آب اقیانوس‌ها و دریا‌ها هم تاثیر می‌گذارد، به‌ گونه‌ای که سبب آب شدن یخ در قطب، بالا آمدن آب دریا‌ها و از بین رفتن تعادل روی کره زمین شده است و هنگامی‌که پارامتر‌ها و بخش‌های مختلف روی کره زمین از تعادل خود خارج شوند، در بخشی از زمین خشکسالی‌های متعدد و در بخشی دیگر ترسالی‌های خارج از محدوده نرمال و طوفان‌های شدید رخ می‌دهد و زندگی انسان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

 انگار نه انگار که پاییز و زمستان باید همراه با ریزش برگ ها و بارش باران همراه باشند. هنوز برخی درختان سبزی خود را دارند و برگ هایشان زرد نشده است. 

محمد دادمانی متخصص مدیریت زیست‌بوم‌ درباره تاثیر خشکسالی پاییز و زمستان امسال اینچنین گفت: کشور ما شاهد تغییرات اقلیمی مختلفی تا به الان بوده است.زیرا دیده شده که میزان برف و باران در کشور ما آن چنان که باید جبران کننده بوده باشد،نبوده است.  به این معناست که نه نتها مسئولان محیط زیست بلکه مردم هم باید در راستای بارندگی کشور کوشا باشند.

او گفت: پر یا خالی بودن تالاب ها نشانگر خوب  مدیریت کردن یا نکردن ما در راستای میزان ذخایر آب های زیرزمینی کشور است. تالاب ها در پایین ترین نقطه از زمین قرار گرفته اند  و اگر دچار بحران کم آبی یا خشک سالی شوند این موضوع حاکی از آن است که ما به خوبی از میزان آب ذخیره شده استفاده نکرده ایم. 

متخصص مدیریت زیست‌بوم‌ بیان کرد: کم بارشی امسال هم قطعا وضعیت تالاب‌ها را بدتر خواهد کرد، چند سالی است که با خشکسالی در کشور روبرو هستیم، اما پدیده خشکسالی و یا کاهش مقطعی بارش‌ها در کشور اتفاقی است که به صورت دوره‌ای آنرا تجربه می‌کنیم، وقتی با کاهش بارش روبرو هستیم تمام فشار ناشی از کم بارشی را به تالاب‌ها تحمیل می‌کنیم یعنی می‌گوییم مثلا امسال در این حوضه آبریز میزان بارش اینقدر کاهش داشته اولین حقابه‌ای که قیدش را می‌زنیم حقابه محیط زیستی تالاب ها، دریاچه‌ها و حتی رودخانه‌ها است در حالیکه اگر به فکر پایداری سرزمین باشیم لازم است برای ریسک خشکسالی برنامه‌ای داشته باشیم که به ما بگوید در شرایطی که کاهش بارش اتفاق می‌افتد سهم کشاورزی، صنعت و تالاب مشخص و تعیین شود که هر بخش چقدر از این خشکسالی را به دوش بگیرد.

او تصریح کرد: زمانی که هشدار خشک سالی داده می شود و آسمان هم دست از بارش های منظم برداشته باشد نشان دهنده این است که تالاب های کشور رو به بحران رفته و میزان آب ذخیره خود را از دست داده اند. زمانی می توانیم بگوییم که تالاب ها از بحران خارج شده اند که تا حدودی آب ذخیره شده در آن ها جبران شود. 

داریوش گلعلیزاده رئیس مرکزملی هوا و تغییر اقلیم هم درباره علت کم‌بارشی‌های اخیر بیان کرد: علت اصلی پیامد‌های تغییر اقلیم است که ما آن را در نظر نمی‌گیریم و در نتیجه فرضیه مداخلات سابر کشور‌ها مطرح می‌شود. اطلاعاتی که امروز مطرح شد، نشان داد این کم‌بارشی سال‌های اخیر در سایر کشور‌های منطقه نیز وجود داشته، اما نیاز به بررسی بیشتر است.

گلعلیزاده گفت: اگر به این نتیجه برسیم که فناوری‌ها می‌تواند کشور را از آسیب‌پذیری بیشتر نجات دهد ما هم قطعاً به سمت مطالعه و استفاده از این فناوری‌ها می‌رویم؛ البته در گذشته تجربیاتی وجود داشته اما چون معیار درستی نداشتیم، نتوانستیم با موفقیت اجرا کنیم‌. در حال حاضر وزارت نیرو وظیفه استفاده از این فناوری را برعهده دارد اما نیاز است از ظرفیت همه دستگاه‌ها استفاده شود.

در این بین  آرزو اشرفی مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها در سازمان حفاظت محیط زیست هم این چنین بیان کرد: تالاب های ما حال خوشی ندارند و این موضوع نشات گرفته از موضوعات و عملکردهای های سال گذشته است.طبق صحبت های رییس محیط زیست موضوع حق آبه ها تالاب ها بهتر است فورا انجام شود. همه ما می دانیم که اگر تالاب ها تنها کمی آب به خودشان ببینند فورا احیا می شوند.موضوع تالاب ها باید قانون مند شود تا روند بهتری را طی کند.