گزارش‌ها و بررسی‌های مختلف در آمریکا اعلام می‌کنند که شمار مرگ‌ومیرهای ناشی از سوءمصرف ماده مخدر فنتانیل در این کشور در حال کاهش است.

براساس داده‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا، مرگ‌ومیر ناشی از ماده مخدر فنتانیل در آمریکا برای نخستین بار در پنج سال گذشته کاهش یافته است.

آنه میلگرام، رئیس آژانس مبارزه با مواد مخدر آمریکا (DEA) که پیشتر از فنتانیل به‌عنوان دشمن عمومی شماره یک این کشور یاد کرده بود، کاهش مرگ‌ومیرهای فنتانیلی را به مبارزه موثر آمریکا نسبت داد؛ با وجود این، خبر کاهش مرگ‌ومیر‌های ناشی از سوءمصرف فنتانیل برای آمریکایی‌ها خبر خوشی نیست.

فنتانیل چیست؟

فنتانیل دهه‌ها پیش به‌عنوان یک داروی بی‌حسی ساخته شد و همچنان به شکل گسترده در بیمارستان‌ها برای کاهش درد جراحی استفاده می‌شود؛ این ماده نخستین بار در دهه ۱۹۷۰ در خیابان‌های آمریکا در ترکیب با هروئین به‌عنوان یک ماده مخدر فروخته شد.

انفجار در مصرف این ماده مخدر مصنوعی در دهه ۲۰۱۰ پس از آن رخ داد که آمریکا دسترسی به داروی مسکن اکسی کدون را به دلیل سوءاستفاده گسترده محدود کرد؛ به گفته مقام‌های آمریکایی، قاچاقچیان جای خالی به‌وجود آمده را با قرص‌های ضد درد تقلبی حاوی فنتانیل پر کردند.

تعداد نگران کننده مرگ‌ومیر‌های ناشی از مصرف بیش از حد فنتانیل در آمریکا در سال‌های اخیر به یک بحران جدی تبدیل شد و آژانس مبارزه با مواد مخدر آمریکا فنتانیل را کشنده‌ترین ماده مخدری که آمریکا با آن مواجه است، نامید.

این ماده مخدر در سال‌های اخیر در آمریکا بیش از تصادف‌های رانندگی و خشونت با اسلحه یا خودکشی جان شهروندان آمریکایی را گرفته است.

از سال ۲۰۰۰ تاکنون بیش از ۴۰۰ هزار نفر در آمریکا بر اثر مصرف فنتانیل جان خود را از دست دادند.

بحران مرگ ومیر ناشی از فنتانیل در آمریکا

براساس آمار‌های موجود، سوءمصرف فنتانیل در آمریکا در سال‌های گذشته به‌طور متوسط سالانه مرگ بیش از هزار شهروند این کشور را درپی داشته است.

در سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۰۷ هزار مورد مرگ‌ومیر ناشی از سوءمصرف مواد مخدر در آمریکا ثبت شد که ۶۹ درصد آن‌ها مربوط به فنتانیل بوده است.

این رقم به معنای مرگ روزانه ۲۰۰ آمریکایی بر اثر سوءمصرف فنتانیل است.

براساس داده‌های جدید مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها آمریکا، مرگ‌ومیر ناشی از مواد مخدر در آمریکا، برای نخستین بار در پنج سال گذشته کاهش یافته است؛ این کشور شاهد کاهش بیش از ۱۴ درصدی مرگ‌ومیر بین ژوئن ۲۰۲۳ (خرداد ۱۴۰۲) تا ژوئن ۲۰۲۴ (خرداد ۱۴۰۳) بوده است.

در عین حال، براساس تخمین‌های مرکز یادشده در آخرین دوره ۱۲ ماهه اخیر، ۱۶ هزار جان کمتر به دلیل سوءمصرف فنتانیل در آمریکا از دست رفته است.

• بیشتر بخوانید:
• کاهش سن مرگ‌های فنتانیلی در آمریکا؛ نوزادان قربانیان جدید هستند
• مرگ و میر‌های مرتبط با مواد مخدر در آمریکا

چرا کاهش مرگ‌ومیر‌های فنتانیلی در آمریکا خبر خوبی نیست؟

در حالی که مقام‌های آمریکایی تلاش دارند این روند را به موضوع مقابله و مبارزه خود با کارتل‌های مواد مخدر ارتباط دهند، کارشناسان کاهش مرگ‌ومیر‌های ناشی از سوءمصرف فنتانیل را خبر خوبی نمی‌دانند.

آن‌ها تاکید دارند که چنین روند نزولی مشخص و آشکاری می‌تواند دلایل مهمی داشته باشد که ازجمله آن‌ها کاهش جمعیت در معرض خطر و افزایش میزان استفاده از پادزهر‌های مربوط به بیش‌مصرفی مواد مخدر مانند نالوکسان هستند.

کارشناسان همچنین اعلام کردند که این روند نزولی می‌تواند صرفا بازگشتی به میانگین پس از یک دوره افزایش قابل توجه طی دوران همه‌گیری کرونا باشد.

بررسی داده‌های مربوط نشان می‌دهد که کاهش نرخ مرگ‌ومیر‌های فنتانیلی در میان گروه‌های نژادی و قومی و در مناطق جغرافیایی پیشرفت نابرابری داشته است؛ این بدان معنا است که بسیاری از جوامع آمریکایی که از لحاظ تاریخی به حاشیه رانده شدند، هنوز تغییر‌های آشکاری را در وضعیت خود مشاهده نکردند.

واقعیت نگران‌کننده‌تر از نظر برخی دیگر از کارشناسان حوزه اعتیاد این است که برنامه‌های ادعایی اجراشده دولت آمریکا برای مبارزه با سوءمصرف فنتانیل، جوامع نژادی و به حاشیه‌رانده‌شده را دربرنگرفته است.

در عین حال، بررسی‌ها نشان می‌دهند که مبارزه آمریکا با فنتانیل سبب افزایش تجارت و سوءمصرف دیگر مواد مخدر شده است؛ موادی که یا به تنهایی یا در ترکیب با فنتانیل به فروش می‌رسند.

برخی از کارشناسان این نظریه را مطرح می‌کنند که شیوع فزاینده دارو‌های دیگر که به تنهایی فروخته می‌شوند یا با فنتانیل مخلوط می‌شوند، بر نحوه استفاده افراد از خود فنتانیل تاثیر می‌گذارد؛ به‌عنوان مثال، ترکیب فنتانیل با زایلازین (آرام بخش سمی مورد استفاده برای حیوانات) برای مصرف‌کنندگان این مواد مرگ‌بارتر شده است.

ازسوی دیگر، مواد مخدری مانند مت‌آمفتامین و کوکائین که به اندازه فنتانیل کشنده نیستند، به شکل روزافزونی گسترش یافته‌اند.

کارشناسان حوزه اعتیاد و پزشکان در آمریکا هم‌صدا می‌گویند که اقدام‌های انجام‌شده به‌عنوان بخشی از یک پاسخ به بحران مواد مخدر فقط سبب خم شدن منحنی شده است که می‌تواند اثر‌های نگران‌کننده‌ای داشته باشد.

پروتونیتازن؛ جایگزینی سه‌برابر مرگ‌بارتر از فنتانیل

گزارش‌هایی درباره ورود دارو‌های به مراتب قوی‌تر از فنتانیل به بازار آمریکا وجود دارند؛ برخی از این دارو‌ها تا سه‌برابر قوی‌تر از فنتانیل هستند.

همین امر نگرانی‌ها درباره گسترش بحران مواد مخدر و مرگ‌ومیرهای ناشی از آن را در آمریکا افزایش داده است.

یکی از این مواد مخدر پروتونیتازن است که ۵۰ برابر قوی‌تر از هروئین است؛ بر‌اساس بررسی‌های انجام‌شده، ماده مخدر یادشده از سال ۲۰۲۱ وارد بازار مواد مخدر آمریکا شد.

جنگ فنتانیلی آمریکا

بحران سوءمصرف فنتانیل برای آمریکا در ابعاد مختلف ایجاد مشکل کرده است؛ آمریکا در عرصه سیاست خارجی و دیپلماسی نیز با پیامد‌های این بحران مواجه شده و اکنون خود را در میانه جنگ فنتانیلی می‌بیند.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا که تا چند هفته دیگر وارد کاخ سفید می‌شود، از هم اکنون جنگ فنتانیلی خود را علیه کانادا و مکزیک آغاز و آن‌ها را تهدید کرده که در صورت انجام ندادن اقدام‌های لازم برای مقابله با قاچاق فنتانیل، با افزایش تعرفه بر کالا‌ها مواجه خواهند شد.

یکی از دلایل تشدید جنگ یادشده، مرگ دختر سالی ییتس، مشاور ترامپ در سال گذشته بر اثر سوءمصرف فنتانیل است.

مقام‌های آمریکایی می‌گویند که کارتل‌های مکزیکی تولیدکنندگان اصلی فنتانیل موجود در بازار مواد مخدر این کشور هستند.

انتهای پیام/