فرانسه طی دهه‌های گذشته بار‌ها دست به آزمایش‌های هسته‌ای در سرزمین‌های تحت استعمار و سیطره خود زد؛ این آزمایش‌ها فاجعه‌های انسانی را رقم زدند که در نهایت پاریس را ناچار به اقرار به ارتکاب این جنایت‌ها کرد.

اگرچه رویکرد فرانسه در مواجهه با شواهد آشکار از فاجعه‌های انسانی ناشی از آزمایش‌های هسته‌ای از انکار به اقرار تغییر یافت، اما پاریس همچنان بر طبل فرافکنی می‌کوبد و با نادیده گرفتن تاریخی از فاجعه‌های یادشده در کشور‌های مستعمره، به دیگر کشور‌ها اتهام می‌زند.

پرونده آزمایش‌های اتمی فرانسه

فرانسه که از سال ۱۹۵۴ کار روی برنامه هسته‌ای خود را با ادعای رهایی از تکرار کابوس اشغال در جنگ جهانی دوم آغاز کرد، از سال ۱۹۵۷ مراکز آزمایش‌های هسته‌ای را فعال کرد؛ این تاریخ نقطه آغاز آزمایش‌های هسته‌ای پیدا و پنهانی بود که پاریس را به عامل وقوع فاجعه‌های انسانی تبدیل کرد.

نخستین انفجار هسته‌ای فرانسه در فوریه سال ۱۹۶۰ (بهمن ۱۳۳۸) با نام موش آبی تحت نظارت مستقیم شارل دوگل، رئیس‌جمهور وقت فرانسه انجام شد.

موش آبی انفجاری با قدرت انفجار ۶۰ تا ۷۰ هزار تن تی‌‎ان‌تی رقم زد که پنج برابر قدرت بمب هیروشیما بود.

فرانسه فقط در پلینزی (از قلمرو‌های فرامرزی فرانسه) ۱۹۳ آزمایش هسته‌ای انجام داد؛ آزمایش‌هایی که اثر‌های مخرب بهداشتی، زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی ماندگار و غیرقابل انکاری را درپی داشتند.

پلینزی تنها قلمرو فرامرزی فرانسه نبود که زخم چنین آزمایش‌هایی را بر تن خود دید؛ الجزایر، استرالیا و زلاندنو نیز دیگر مناطق جهان هستند که قربانی آزمایش‌های هسته‌ای فرانسه شدند.

جنایت‌های ضدبشری و بی‌مکافات فرانسه

فرانسه با انجام آزمایش‌های هسته‌ای در سرزمین‌های تحت سیطره و استعمار خود جنایت‌های ضدبشری را رقم زد که ساکنان این سرزمین‌ها را با پیامد‌های منفی چند دهه‌ای مواجه کرده است.

گروه‌ها و فعالان حقوق بشری ضمن توصیف آزمایش‌های هسته‌ای فرانسه به‌عنوان جنایت‌های ضدبشری، این آزمایش‌ها را عامل نرخ بالای ابتلای ساکنان مناطق یادشده به بیماری‌هایی سرطانی و تنفسی می‌دانند.

بخش دیگر این جنایت ضدبشری تخریب دیرپای زیست محیطی در منطقه‌های محل وقوع آزمایش‌های هسته‌ای فرانسه است.

شکایت استرالیا و زلاندنو از فرانسه در سال ۱۹۷۳ به دیوان بین‌المللی دادگستری یکی از معروف‌ترین شکایت‌های مطرح‌شده به این دادگاه سازمان ملل مسئول رسیدگی به اختلاف‌های بین‌المللی است.

جنایت‌های ضدبشری فرانسه در انجام آزمایش‌های هسته‌ای در دیگر کشورها، جنایت بی‌مکافاتی است که پاریس مرتکب شده است.

الجزایر و همسایگان؛ مشتی از یک خروار قربانی غیرقابل انکار آزمایش‌های هسته‌ای فرانسه

فرانسه در سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۶۶ دست به آزمایش ۱۷ بمب اتمی در صحرای الجزایر زد که اثر‌های مرگ‌بار آن در لیبی، بیش از دیگر کشور‌های همسایه الجزایر احساس می‌شود.

شمار قابل توجهی از مردم فزان لیبی، ناحیه‌ای بیابانی در جنوب غربی این کشور در سال ۱۹۶۰ بر اثر آزمایش‌های هسته‌ای فرانسه در صحرای الجزایر دچار بیماری‌های تنفسی و چشمی شدند؛ عفونت حاد چشمی در آن زمان در این منطقه چنان شایع شد که سال ۱۹۶۰ به سال چشم پزشکی معروف شد.

بعد از آن نیز سال‌های آبله، باد زرد و سال طاعون آمدند و تعداد بیشتری از مردم فزان به سرطان مبتلا شدند؛ باران اسیدی زمین منطقه را دچار مصیبتی هولناک کرده بود و احشام به شکلی بی‌سابقه تلف می‌شدند.

انفجار هسته‌ای فوریه ۱۹۶۰ در جنوب الجزایر دلیل همه اتفاق‌های ناخوشایند برای مردمان آسیب‌دیده در الجزایر و دیگر کشور‌های همسایه‌اش بود که پاریس تا مدت‌ها آن را پنهان کرد.

در حالی که الجزایر از سال ۱۹۵۴ مبارزه برای استقلال را آغاز کرد، شارل دوگل، رئیس‌جمهور وقت فرانسه به دنبال ثبت اسم کشورش در فهرست قدرت‌های نظامی بود و برای این کار عجله داشت؛ به همین دلیل، فرانسه نخستین بمب اتمی خود با نام Gerboise Bleue را در صحرای الجزایر منفجر کرد.

این بمب بیش از چهار برابر انرژی بمبی که آمریکا روی هیروشیما انداخته بود، انرژی آزاد کرد؛ چند ماه بعد، زمانی که نیکیتا خروشچف، رئیس شوروی برای یک دیدار رسمی در فرانسه بود، دومین بمب فرانسوی در صحرای الجزایر منفجر شد.

براساس گزارش پارلمان فرانسه، چهار انفجار زیرزمینی در صحرای الجزایر به‌طور کامل مهار یا محدود نشدند.

تاثیر برنامه آزمایش هسته‌ای فرانسه در الجزایر فوری بود و همچنان ادامه دارد؛ پس از نخستین انفجار در سال ۱۹۶۰، ریزش رادیواکتیو در غنای تازه مستقل و در نیجریه که آخرین روز‌های خود به‌عنوان مستعمره انگلیس را سپری می‌کرد، فرود آمد.

اسناد دفاعی سری منتشرشده توسط Le Parisien در سال ۲۰۱۴ نشان داد که مناطق بسیار بزرگ‌تری از آنچه دولت ادعا کرده بود تحت تاثیر آزمایش‌های مذکور قرار گرفته است؛ در واقع، برخلاف ادعا‌های پاریس، تشعشعات نخستین بمب به تنهایی منطقه‌ای را پوشش داده بود که از الجزایر تا لیبی و موریتانی و مالی و نیجریه ادامه داشت؛ این آثار حتی تا شمال اسپانیا و ایتالیا نیز رسید.

آزمایش هسته‌ای فرانسه در الجزایر براساس یک نقشه نظامی فرانسه، منطقه جنوبی لیبی و به‌ویژه فزان را که به‌شدت تحت تاثیر باد‌های غربی قرار گرفته بود، تحت تاثیر قرار داد؛ تحقیقات می‌گویند که یک دانه شن تشعشعات را برای یک دوره تخمینی ۲۴ هزار ساله حفظ می‌کند.

بررسی‌ها در مناطق نزدیک به انجام آزمایش هسته‌ای فرانسه در الجزایر نشان داد که جمعیت محلی همچنان از آثار مخرب و مرگ‌بار این آزمایش‌ها رنج می‌برند و نقایص ژنتیک و بیماری‌های جدی مانند سرطان نسل به نسل منتقل می‌شوند.

یک منبع الجزایری اعلام کرد که بین ۲۷ هزار تا ۶۰ هزار الجزایری تحت تاثیر سطوح تشعشعات قرار گرفتند.

این در حالی است که تاثیرهای آزمایش‌های هسته‌ای مذکور بر لیبی چندان مورد بررسی قرار نگرفته است.

محققانی که به بررسی تاثیر این آزمایش‌ها می‌پردازند با مانع‌های مختلفی مواجه شده‌اند و مقام‌های فرانسوی، لیبیایی و الجزایری همگی مسئول جلوگیری از تحقیقات هستند.

سلاح هسته‌ای؛ ابزار تداوم استعمار و تامین جاه‌طلبی‌ها

فرانسه تضعیف‌شده در جنگ جهانی دوم با موجی از استقلال‌طلبی‌های سرزمین‌های تحت قیمومیت خود به‌ویژه در آفریقا و غرب آسیا مواجه شد.

کشتار‌هایی که در الجزایر در پاسخ به استقلال‌خواهی مردم تحت استعمار این کشور رخ دادند، بخشی از واکنش فرانسه به تحولاتی بود که سیطره پاریس را به چالش می‌کشید.

جهان تقریبا دو قطبی و هسته‌ای‌شده پس از جنگ جهانی دوم و برنامه هسته‌ای انگلیس به دلمشغولی مهم دوگل تبدیل شده بود که در آن سال‌ها در فرانسه در راس قدرت بود.

۳۰۰ کلاهک هسته‌ای فرانسه؛ خطری برای بشریت

فرانسه در دهه‌های گذشته مشغول توسعه سلاح‌های هسته‌ای خود بوده است؛ این سلاح‌های عبارتند از: موشک‌های بالستیک قاره‌پیما (ICBM): مانند موشک‌های M۵۱ که از زیردریایی‌های اتمی شلیک می‌شوند؛ موشک‌های هوا به زمین با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای: مانند موشک ASMP-A که از هواپیما‌های جنگنده شلیک می‌شود؛ زیردریایی‌های اتمی: فرانسه دارای چندین زیردریایی اتمی است که قابلیت حمل و شلیک موشک‌های هسته‌ای را دارند.

فرانسه در حال حاضر، یکی از پنج کشوری است که سلاح هسته‌ای دارند؛ ۳۰۰ کلاهک هسته‌ای فرانسه اگرچه در قیاس با زرادخانه هسته‌ای آمریکا اندک محسوب می‌شود، اما خطری جدی برای کره زمین است.

حرکت فرانسه در مسیر توسعه تسلیحات هسته‌ای در حالی رقم خورد که این کشور در سال ۱۹۹۲ به پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) پیوست.

رویکرد بحث برانگیز فرانسه؛ از گذشته تا آینده

فرانسه که ابتدا در مواجهه با واقعیت آشکار شدن آزمایش‌های هسته‌ای فاجعه بار خود مسیر انکار را در پیش گرفته بود، طی سال‌های گذشته زبان به اقرار و اعتراف و عذرخواهی باز کرد.

پذیرش مسئولیت بین‌المللی چنین فاجعه‌هایی ازسوی فرانسه مهم و ضروری بوده است، اما مهم‌تر از آن رویکردی است که این کشور در حال حاضر اتخاذ کرده یا در آینده اتخاذ خواهد کرد.

فرانسه در حال حاضر در تلاش برای پوشاندن سابقه سیاه آزمایش‌های هسته‌ای خود و با هدف سوءاستفاده‌های سیاسی خود را به‌عنوان بازیگری متعهد به رعایت قواعد و قوانین مربوط به تسلیحات هسته‌ای معرفی می‌کند؛ پاریس در این چارچوب از اتهام‌زنی به دیگر کشور‌های مستقل دارای برنامه‌های هسته‌ای کاملا شفاف و صلح‌آمیز ابایی ندارد.

این رویکرد در حالی اتخاذ شده است که آزمایش‌های هسته‌ای و موشک‌های بالستیک فرانسه همچنان انجام می‌شوند؛ رویکرد یادشده فرانسه نه تنها رقابت تسلیحاتی را تقویت می‌کند، بلکه موضوع ضروری خلع سلاح را بی‌معنا کرده و صلح و امنیت بین‌المللی را به خطر می‌اندازد.

انتهای پیام/