پنجاه‌وهشتمین نشست دوره‌ای شورای حقوق بشر به‌عنوان نشست اصلی سالانه این شورا دوشنبه، ۲۴ فوریه ۲۰۲۵ (۶ اسفند ۱۴۰۳) با برگزاری بخش عالی رتبه آغاز شد و در ۴ آوریل (۱۵ فروردین ۱۴۰۴) پایان یافت.

نشست پنجاه‌و‌هشتم شورای حقوق بشر از دریچه آمار

در نشست پنجاه‌و‌هشتم شورای حقوق بشر سازمان ملل، حدود ۷۰ مقام بلندپایه از کشور‌ها و سازمان‌های مختلف سخنرانی کردند.

یورگ لاوبر، رئیس شورای حقوق بشر این نشست را با تاکید بر اینکه مسئولیت کشور‌ها درباره حقوق بشر فراتر از پذیرش قطعنامه است، آغاز کرد و در ادامه از شرکت‌کنندگان خواست برای همه قربانیان نقض حقوق بشر یک دقیقه سکوت کنند.

فیلیمون یانگ، رئیس مجمع عمومی سازمان ملل نیز گفت: ما شاهد افت شدید حقوق بشر هستیم.

وی تاکید کرد: نقض‌های حقوق بشر پیامد‌های ویرانگری دارند و اغراقی درباره فوریت مقابله با این موضوع، وجود ندارد.

به گفته یانگ، نقض حقوق بشر از غزه گرفته تا دیگر درگیری‌ها، باید پایان یابد.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در سخنرانی خود در افتتاحیه نشست پنجاه‌وهشت شورای حقوق بشر، گفت: حقوق بشر در سراسر جهان در حال خفه و سرکوب شدن است.

دبیرکل سازمان ملل با بیان اینکه از خشونت شهرک‌نشینان صهیونیست در کرانه باختری به‌شدت نگران است، گفت: من به‌شدت نگران افزایش خشونت‌ها در کرانه باختری اشغالی توسط شهرک نشینان اسرائیلی و دیگر تخلفات و همچنین درخواست برای الحاق این منطقه هستم.

گوترش با ارزشمند خواندن توافق آتش‌بس در غزه، گفت: ما باید به هر قیمتی از آغاز مجدد جنگ جلوگیری کنیم.

وی در بخشی دیگر به پیامد‌های جنگ منطقه‌ای در جمهوری دموکراتیک کنگو اشاره کرد و گفت: برای ثبات و امنیت بیشتر برای هائیتی در روز‌های آینده پیشنهاد‌هایی را به شورای امنیت ارائه می‌کنم.

دبیرکل سازمان ملل از جهان خواست به پاکستان سیل‌زده به‌صورت گسترده کمک کنند.

گوترش همچنین سفید برتر پنداری را یک تهدید فراملی خواند و خواستار مبارزه با آنها شد.

ولکر تورک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در ۳ مارس ۲۰۲۵ (۱۳ اسفند ۱۴۰۳) گزارش جهانی خود را ارائه کرد.

در عین حال، در نشست پنجاه‌وهشتم شورای حقوق بشر هشت میزگرد تخصصی برگزار شد و بیش از ۸۰ گزارش تحت بند‌های مختلف دستور کار شورا بررسی شدند.

در چارچوب بررسی دوره‌ای جهانی UPR در جریان نشست پنجاه‌وهشتم شورای حقوق بشر، گزارش ۱۳ کشور از ۱۴ کشور برنامه‌ریزی‌شده بررسی شد.

جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یکی از کشور‌هایی که چهل‌وهشتمین دوره نشست یو.پی.آر شورای حقوق بشر سازمان ملل گزارش خود را ارائه کرد، پیشتر در سه دوره بررسی وضعیت حقوق بشر سازوکار یو.پی.آر شورای حقوق بشر سازمان ملل در سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۹۳، ۱۳۹۸ شرکت کرد.

ایران چهارمین گزارش دوره‌ای وضعیت حقوق بشر خود را جمعه، ۵ بهمن ۱۴۰۳ (۲۴ ژانویه ۲۰۲۵) از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۲:۳۰ به وقت ژنو ارائه و از آن دفاع کرد.

نشست پنجاه‌وهشتم شورای حقوق بشر در نهایت با تصویب ۳۲ قطعنامه به کار خود پایان داد؛ تعداد قطعنامه‌های مصوب این دوره ۲ مورد کمتر از نشست پنجاه و پنجم در مارس ۲۰۲۴ (اسفند ۱۴۰۲) است.

از ۳۲ قطعنامه پذیرفته شده، ۲۰ مورد با اجماع (۶۳ درصد) و ۱۲ مورد با رای (۳۸ درصد) تصویب شدند.

۱۷ مورد از این قطعنامه‌ها موضوعی و ۱۵ مورد به موقعیت‌های خاص کشور‌ها پرداختند.

تمدید ماموریت گزارشگر ویژه سازمان ملل در سرزمین‌های اشغالی

شورای حقوق بشر سازمان ملل، جمعه، ۱۵ فروردین ۱۴۰۴ در آخرین روز نشست پنجاه‌وهشتم، ماموریت فرانچسکا آلبانیز را تمدید کرد.

ماموریت آلبانیز در حالی برای دومین دوره سه ساله تا سال ۲۰۲۸ تمدید شد که رژیم صهیونیستی و کشور‌های حامی آن ازجمله آمریکا با تمدید ماموریت گزارشگر ویژه سازمان ملل در سرزمین‌های اشغالی فلسطین مخالف بودند.

سازمان‌های طرفدار رژیم صهیونیستی ازجمله دیده‌بان سازمان ملل، در خط مقدم مبارزه با تمدید ماموریت آلبانیز قرار داشتند؛ این نهاد گزارشی ۶۰ صفحه‌ای منتشر و گزارشگر ویژه سازمان ملل را به آنچه یهودستیزی خواند، متهم کرد.

یک یادداشت دیپلماتیک نشان داد که سفیر رژیم صهیونیستی در ۲۴ مارس (چهارم فروردین) مدعی شد که فرانچسکا آلبانیز، منتقد اقدام‌های رژیم صهیونیستی در غزه، قوانین رفتاری سازمان ملل را از طریق رفتار و گفتمان یهودی‌ستیزانه آشکار نقض کرده است.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز ادعا کرد که آلبانیز برای نقش خود ناشایست است.

از اصلی‌ترین دلایل مخالفت با تمدید ماموریت آلبانیز، انتقاد صریح وی از رژیم صهیونیستی بوده است؛ آلبانیز همواره در گزارش‌های رسمی و حضور در رسانه‌های خود پاکسازی قومی و نسل‌کشی علیه فلسطینی‌ها را برجسته کرده است.

ادامه اعمال فشار آمریکا بر شورای حقوق بشر سازمان ملل

اگرچه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا ادعا کرد که این کشور از شورای حقوق بشر سازمان ملل خارج شده است، منابع متعدد از لابی‌گری‌ها و اعمال فشار آمریکا بر این نهاد سازمان ملل خبر دادند.

خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از هفت دیپلمات و کارکنان حقوق بشری اعلام کرد که ۲ ماه پس از اینکه ترامپ، از توقف تعامل آمریکا با شورای حقوق بشر سازمان ملل خبر داد، واشنگتن با اعمال فشار علنی و در پشت صحنه، بر کار این نهاد تاثیر می‌گذارد.

این منابع به رویترز گفتند که آمریکا در جلسه شش هفته‌ای شورای ۴۷ عضوی که روز جمعه پایان یافت، صندلی خود را خالی گذاشت، اما لابی‌ها و فشار‌های آن ادامه داشت.

به گفته این منابع، تمرکز فشار‌ها و لابی‌گری‌های آمریکا بر شورای حقوق بشر در موضوع‌های مرتبط با رژیم صهیونیستی و واکنش‌ها به اقدام‌های آن در اراضی اشغالی بود.

رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا و رئیس کمیته روابط خارجی سنا، به کشور‌های شرکت‌کننده در شورای حقوق بشر هشدار داده بودند که در صورت حمایت از اقدام‌های ضدرژیم صهیونیستی با همان پیامد‌هایی رو‌به‌رو می‌شوند که دیوان بین‌المللی کیفری با آن رو‌به‌رو شد.

تصویب ۲ قطعنامه درباره فلسطین

شورای حقوق بشر سازمان ملل در پایان پنجاه‌وهشتمین اجلاس ۲ قطعنامه ارائه‌شده از سوی دولت فلسطین را تصویب کرد که در آن غیرقانونی بودن شهرک‌سازی‌های رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی فلسطین ازجمله قدس شرقی اشغالی و حق مسلم ملت فلسطین در تعیین سرنوشت خود تایید شد.

پذیرش این ۲ قطعنامه در بند هفتم دستور کار شورا مربوط به وضعیت حقوق بشر در سرزمین‌های اشغالی فلسطین قرار گرفت؛ ۳۴ کشور به قطعنامه غیرقانونی بودن شهرک‌سازی‌ها رای مثبت دادند، ۱۰ کشور رای ممتنع و سه کشور رای منفی دادند.

قطعنامه «حق مردم فلسطین برای تعیین سرنوشت» مورد حمایت ۴۳ کشور قرار گرفت و ۲ کشور به آن رای مخالف و ۲ کشور به آن رای ممتنع دادند.

قطعنامه «غیرقانونی بودن شهرک‌سازی‌ها» تاکید می‌کند که شهرک‌سازی‌های رژیم صهیونیستی در اراضی اشغالی فلسطین، ازجمله قدس شرقی اشغالی و بلندی‌های جولان اشغالی سوریه، براساس قوانین بین‌المللی غیرقانونی بوده و مانعی جدی برای دستیابی به صلح عادلانه است.

قطعنامه یادشده همچنین خواستار توقف فوری و بدون قید و شرط تمامی فعالیت‌های شهرک‌سازی، برچیدن شهرک‌های موجود، برداشتن دیوار آپارتاید و پایان دادن به سیاست‌های تبعیض نژادی و آوارگی اجباری علیه فلسطینی‌ها است.

این قطعنامه همچنین از رژیم صهیونیستی خواست که کنوانسیون چهارم ژنو، به‌ویژه ماده ۴۹ را به رسمیت بشناسد و به آن پایبند باشد.

انتهای پیام/